Korzystanie z internetu to obecnie duża część naszego życia. Służy on nam do komunikowania się ze znajomymi, pracy, zamawiania pizzy, robienia zakupów czy zawierania nowych znajomości. W wielu przypadkach posługujemy się swoim imieniem i nazwiskiem oraz prawdziwymi danymi, publikujemy materiały lub podajemy dane bankowe w celu zrealizowania transakcji. Takie zachowanie jest konieczne w niektórych sytuacjach, ale oprócz niego powinniśmy zachować też daleko idącą ostrożność. Jak zatem chronić swoją prywatność w sieci? Jak dokonywać transakcji w internecie? Jakich czynności nigdy nie powinniśmy wykonywać? Odpowiedzi na te wszystkie pytania wraz z garścią przydatnych odpowiedzi przedstawiamy poniżej.
Korzystanie z Social Mediów — Publikowanie materiałów, zdjęć i nagrań video
Pierwszą poradą dotyczącą prywatności w sieci jest ta odnośnie używania Social Mediów. To popularny sposób komunikowania się ze znajomymi, poznawania nowych osób i sprawdzania profili tematycznych. Przyjazna atmosfera może być jednak złudna. Bardzo często bez większego zastanowienia publikujemy w mediach społecznościowych nieprzemyślane wpisy lub zdjęcia czy nagrania video. Choć w danej chwili mogą być one zrozumiałe, w późniejszym czasie czasami staną się również przyczyną naszych problemów. Zdjęcia mogą posłużyć np. do kradzieży tożsamości a wypowiadane publicznie poglądy czy niektóre video do skompromitowania nas np. w pracy. Warto zatem publikować materiały jedynie w gronie znajomych oraz robić to po przemyśleniu. Raz dodany materiał do internetu nawet po usunięciu może być dalej dostępny na innych stronach lub być ściągnięty na dyski przez inne osoby.
Swoją prywatność w Social Mediach warto również chronić — nie dodając do grupy znajomych osób, których rzeczywiście nie znamy oraz wypowiadać się czy publikować materiały, które moglibyśmy teoretycznie przedstawić jawnie i publicznie. Nigdy nie powinniśmy również w sieci, a zwłaszcza w social mediach publikować zdjęć naszego majątku, domu, czy cennych przedmiotów, które posiadamy, czy podawać konkretnych terminów, w których nas nie będzie np. z powodu wakacji. Niektórzy złodzieje w ten sposób właśnie obierają sobie cele, które następnie okradają.
Zawieranie znajomości
Jeśli chcemy bezpiecznie korzystać z internetu, nie powinniśmy również pochopnie zawierać znajomości. Internet to miejsce, w którym nigdy do końca nie da się zweryfikować danej osoby. Jeśli będziemy chcieli spotkać się z taką osobą, na kilka pierwszych spotkań warto umówić się w miejscach publicznych np. w kawiarniach czy centrach handlowych. Nie powinniśmy też zapraszać nowo poznanych osób z sieci do swojego mieszkania czy podawać im jakichkolwiek wrażliwych danych. Nigdy nie powinniśmy też ufać w 100% osobom poznanym w internecie, przesyłać im pieniędzy, odbierać dla nich paczek itp. Choć w większości przypadków nieudane znajomości mogą skończyć się jedynie na rozczarowaniu, to niektóre osoby mają kryminalne zamiary.
Zakupy i płatności w internecie
Jednym z najważniejszych elementów prywatności i bezpieczeństwa w sieci jest dokonywanie transakcji w internecie. Z pewnością każdy z nas przynajmniej kilka razy kupował coś w internecie. Bardzo duża oferta, liczne promocje, niskie ceny i komfort dostawy pod same drzwi sprawiają, że wiele osób korzysta ze sklepów online czy serwisów aukcyjnych. Pewna część osób kupuje również pakiety muzyczne, gra w kasynie online czy płaci za innego typu usługi. Niezależnie jednak od powodu płatności musimy przestrzegać kilku zasad. Pierwszą z nich jest płacenie jedynie na stronach, które zawierają zieloną kłódkę koło adresu, czyli są szyfrowane. Nazwa certyfikatu obok zielonej kłódki musi również być taka sama jak danego systemu płatności czy firmy, której płacimy. Mamy wtedy gwarancję, że nie padamy ofiarą oszustów, którzy celowo tworzą fałszywe strony płatności, aby wyłudzić nasze dane.
Kolejnym elementem, na który warto zwrócić uwagę to miejsca, gdzie kupujemy lub dokonujemy płatności. Warto wybierać jedynie największe lub najbardziej znane sklepy, platformy sprzedażowe czy serwisy z usługami. Dzięki temu minimalizujemy ryzyko utraty danych np. związanych z wyciekiem danych na małym i słabo strzeżonym portalu. Nie powinniśmy również nikomu przekazywać danych do płatności takich jak BLIK, dane karty czy hasło do konta poza serwisem transakcyjnym np. na portalach ogłoszeniowych pod jakimkolwiek pozorem. Może zakończyć się to utratą wszystkich środków.
Porada: Do płatności internetowych warto kupić przedpłaconą kartę płatniczą PrePAid. Oferuje ją kilka banków. Jej koszt to ok. kilkanaście złotych a działa ona na zasadzie doładowania konkretną sumą pieniędzy. W razie kradzieży danych stracimy jedynie sumę z karty, a samą kartę możemy bez konsekwencji zamknąć.
Zadbaj o dane na komputerze
Ważnym czynnikiem, który decyduje o naszej prywatności i bezpieczeństwie, jest aktualne oprogramowanie antywirusowe na komputerze oraz odpowiednie obchodzenie się z danymi. Obecnie w sieci istnieje wiele wirusów, które wykradają dane, blokuje komputer i żądają zapłacenia “okupu” za jego odblokowanie czy wykorzystują nasz sprzęt do wysyłania spamu lub kopania kryptowalut. Warto zatem posiadać aktualnego antywirusa i aktualizować system operacyjny. W internecie możemy pobrać wiele wiodących programów antywirusowych, które będą chroniły nas w czasie rzeczywistym podczas serfowania w sieci, np. blokując strony podejrzane i niebezpieczne. Nie powinniśmy przechowywać w komputerze newralgicznych danych takich jak kłopotliwe zdjęcia, ważne dokumenty czy dane do bankowości. W razie kradzieży danych możemy odczuć bardzo mocno konsekwencje utraty tych danych.
Porada: Korzystając z laptopa z wbudowaną kamerką, warto kupić specjalny klips, który ją zasłoni. Jest on małych rozmiarów, ale fizycznie uniemożliwia obserwowanie nas przez taką kamerkę. Istnieją wirusy lub programy, które dają przestępcom możliwość aktywowania takiej kamerki i obserwowania naszego domu lub nas przed komputerem. Gdy zasłonimy klipsem kamerę, nawet po uzyskaniu dostępu do komputera przestępca nic nie zobaczy.